این استارتاپ توسط لیام فدوس (Liam Fedus)، از پژوهشگران شناخته‌شدهٔ OpenAI و از اعضای اولیهٔ تیم سازندهٔ ChatGPT، و اکین دوغوش چوبوک (Ekin Dogus Cubuk)، محقق برجستهٔ Google Brain در حوزهٔ یادگیری ماشین و علم مواد، تأسیس شده است. دور نخست سرمایه‌گذاری به رهبری شرکت Felicis و با مشارکت شماری از مطرح‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و چهره‌های سرشناس صنعت فناوری انجام گرفت.

ترکیب هوش مصنوعی و علم مواد

ایدهٔ شکل‌گیری Periodic Labs از گفت‌وگویی میان فدوس و چوبوک حدود هفت ماه پیش آغاز شد. این دو با بررسی پیشرفت‌های اخیر در زمینهٔ مدل‌های زبانی بزرگ (LLM)، رباتیک آزمایشگاهی و شبیه‌سازی‌های یادگیری ماشین به این نتیجه رسیدند که اکنون زمان مناسب برای تلفیق هوش مصنوعی با علم مواد فرا رسیده است.

چوبوک در گفت‌وگویی با وب‌سایت TechCrunch گفت:

«چند تحول هم‌زمان در حوزهٔ مدل‌های زبانی، علوم تجربی و شبیه‌سازی‌ها باعث شد احساس کنیم اکنون زمان درستی برای این کار است.»

به گفتهٔ او، بازوهای رباتیکی که توانایی انجام سنتز پودری و تولید ترکیبات جدید را دارند، به سطح بالایی از دقت و قابلیت اطمینان رسیده‌اند. از سوی دیگر، شبیه‌سازی‌های مبتنی بر یادگیری ماشین نیز اکنون آن‌قدر پیشرفته شده‌اند که می‌توانند سیستم‌های فیزیکی پیچیده را با دقت بالا مدل‌سازی کنند. افزون بر این، مدل‌های زبانی بزرگ امروزی از قابلیت استدلالی چشمگیری برخوردارند که بخشی از آن حاصل تلاش‌های فدوس و تیم او در OpenAI است.

ترکیب این عوامل به ایده‌ای منتهی شد که در آن، یک مدل شبیه‌سازی می‌تواند ترکیبات جدید را شناسایی کند، یک ربات مواد را بسازد و یک مدل زبانی نتایج را تحلیل و اصلاحات لازم را پیشنهاد دهد. به این ترتیب، دنیای علم مواد خودکار با کمک هوش مصنوعی گام بلندی به‌سوی واقعیت برداشت.

چوبوک پیش‌تر نیز یکی از نویسندگان مقاله‌ای علمی در سال ۲۰۲۳ بود که در آن، تیمی از پژوهشگران Google موفق به ساخت آزمایشگاهی کاملاً خودکار شدند و با استفاده از پیشنهادهای مدل‌های زبانی، ۴۱ ترکیب شیمیایی جدید را تولید کردند.

مؤسسان Periodic Labs بر این باورند که حتی آزمایش‌های ناموفق نیز ارزشمندند، چرا که داده‌های حاصل از آن‌ها برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی حیاتی است. به گفتهٔ فدوس، «برقراری تماس با واقعیت و وارد کردن آزمایش‌های واقعی به چرخهٔ یادگیری، مرز جدید پیشرفت در علم است.»

OpenAI در پروژه سرمایه‌گذاری نکرد

پس از تصمیم فدوس برای ترک OpenAI، او قصد داشت با حمایت این شرکت به‌صورت شریک خارجی همکاری کند. با این حال، به گفتهٔ مؤسسان، OpenAI در Periodic Labs سرمایه‌گذاری نکرده است.

با انتشار خبر خروج فدوس، موجی از علاقه میان سرمایه‌گذاران خطرپذیر شکل گرفت. او در گفت‌وگویی طنزآمیز با TechCrunch گفت:

«احساس می‌کردیم به‌جای ارائهٔ طرح خود، این سرمایه‌گذاران هستند که در حال ارائهٔ پیشنهاد به ما هستند؛ حتی یکی از آن‌ها برای ما نامهٔ عاشقانه نوشت!»

در نهایت، نخستین تماس جدی از سوی پیتر دِنگ (Peter Deng)، همکار سابق فدوس در OpenAI و اکنون شریک سرمایه‌گذاری در شرکت Felicis، برقرار شد. دیدار آن دو در محلهٔ Noe Valley سان‌فرانسیسکو به یکی از مشهورترین صحنه‌های سیلیکون‌ولی تبدیل شد: گفت‌وگویی پرشور که در میان تپه‌ها به تصمیمی بزرگ منجر شد.

دِنگ به یاد می‌آورد:

«لیام گفت همه دربارهٔ انجام علم صحبت می‌کنند، اما برای انجام علم، باید واقعاً علم انجام داد.»

به گفتهٔ او، برای تحقق کشف‌های جدید، لازم است مدل‌های هوش مصنوعی در آزمایشگاه‌های واقعی و مجهز به آزمایش و تجربه بپردازند. او همان‌جا تصمیم گرفت در پروژه سرمایه‌گذاری کند — تصمیمی که کمی بعد با تشکیل رسمی شرکت و جذب سایر سرمایه‌گذاران به واقعیت پیوست.

مأموریت اولیه: کشف مواد ابررسانای جدید

Periodic Labs با سرمایهٔ قابل‌توجه خود، تاکنون بیش از ۲۰ متخصص برجسته در زمینه‌های مختلف از جمله هوش مصنوعی، فیزیک و علم مواد را جذب کرده است. از جمله چهره‌های شاخص این تیم می‌توان به الکساندر پاسوس (از خالقان مدل‌های o1 و o3)، اریک توبِرِر (دانشمند علم مواد و کاشف ابررساناهای مهم)، و مت هورتون (از سازندگان ابزارهای GenAI در مایکروسافت) اشاره کرد.

چوبوک می‌گوید:

«هر هفته یکی از اعضای تیم، جلسه‌ای آموزشی در سطح تحصیلات تکمیلی برای سایر اعضا برگزار می‌کند. ما معتقدیم درک متقابل از کل پروژه برای موفقیت حیاتی است.»

آزمایشگاه Periodic Labs اکنون فعال است و بر اساس داده‌های تجربی و شبیه‌سازی، مشغول آزمودن پیش‌بینی‌ها و فرضیه‌های خود است. مأموریت اصلی اولیهٔ این استارتاپ، یافتن مواد ابررسانای جدید است که می‌تواند انقلابی در فناوری‌های کم‌مصرف و پرقدرت ایجاد کند. هرچند بخش رباتیکی پروژه هنوز در مرحلهٔ آموزش و آماده‌سازی است.

فدوس و چوبوک اذعان دارند که این پروژه پرریسک و بلندپروازانه است و مسیر کشف علمی، حتی با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، مسیر آسانی نیست. با این حال، آن‌ها معتقدند داده‌های حاصل از تلاش‌هایشان، چه موفق و چه ناموفق، ارزشمند خواهد بود.

فهرست سرمایه‌گذاران و چشم‌انداز آینده

علاوه بر Felicis، سرمایه‌گذاران نامداری همچون Andreessen Horowitz، DST، NVentures (بازوی سرمایه‌گذاری Nvidia)، Accel و چهره‌های برجسته‌ای مانند جف بزوس، الاد گیل، اریک اشمیت و جف دین نیز در دور نخست سرمایه‌گذاری مشارکت داشتند.

در همین حال، OpenAI نیز مسیر مشابهی را دنبال می‌کند. کوین وِیل (Kevin Weil)، معاون این شرکت، ماه گذشته از راه‌اندازی واحدی با نام OpenAI for Science خبر داد که هدف آن ساخت «ابزار علمی نسل بعدی مبتنی بر هوش مصنوعی برای تسریع کشف‌های علمی» است.

الاد گیل، یکی از سرمایه‌گذاران Periodic Labs، قرار است در کنفرانس TechCrunch Disrupt سان‌فرانسیسکو در ۲۹ اکتبر دربارهٔ تأثیر هوش مصنوعی بر اکوسیستم استارتاپ‌ها سخنرانی کند.